راهنمای کامل تشخیص لوله پلی‌اتیلن استاندارد از تقلبی (ویژه خریداران فنی و عمومی)

لوله پلی‌اتیلن چیست؟
لوله پلی‌اتیلن از پلاستیک فشرده (PE) ساخته می‌شود و به‌دلیل انعطاف‌پذیری، دوام بالا و مقاومت در برابر خوردگی، در صنایع آب، گاز، کشاورزی و فاضلاب کاربرد گسترده‌ای دارد. اما به‌دلیل تقاضای بالا، بازار آن پر از اجناس بی‌کیفیت و غیراستاندارد شده است.

چرا تشخیص لوله استاندارد اهمیت دارد؟

• لوله بی‌کیفیت = ترک‌خوردگی، نشتی، هدر رفت سرمایه
• در پروژه‌های بزرگ، استفاده از لوله غیراستاندارد می‌تواند باعث ورشکستگی و حوادث فنی شود.
• هزینه تعویض و تعمیر لوله غیراستاندارد بعضاً چند برابر خرید اولیه است

1. راه‌های تشخیص لوله پلی‌اتیلن استاندارد
وزن و ضخامت واقعی
لوله استاندارد وزن مشخصی دارد (مثلاً لوله 90 میلی‌متر PN10 حدود 6.9 کیلو در متر)
لوله تقلبی معمولاً با کم کردن ضخامت جداره وزن را کاهش می‌دهد تا قیمت پایین‌تری ارائه کند.

چاپ روی لوله
باید شامل این اطلاعات باشد:
✔️ نام تولیدکننده
✔️ سایز دقیق (مثلاً 110 mm)
✔️ فشار کاری (PN10، PN16 و ...)
✔️ استاندارد ساخت (مثل ISO 4427 یا INSO 14427)
✔️ تاریخ تولید، شماره بچ، کد رهگیری
در لوله‌های بی‌کیفیت یا این اطلاعات نیست یا با رنگ پریدگی/نادرست چاپ شده است.
 ظاهر لوله
✔️ سطح داخلی و خارجی باید صاف، براق و بدون حباب یا ترک ریز باشد.
✔️ لوله‌های تقلبی معمولاً رنگ مات، سطح زبر، بوی مواد بازیافتی دارند.

2. تست‌های میدانی ساده برای اطمینان از کیفیت
تست خم شدن
✔️ لوله استاندارد در برابر خم شدن ترک نمی‌خورد و دوباره به حالت اول برمی‌گردد.
✔️ لوله ضعیف یا بازیافتی شکننده است و ترک می‌خورد یا سفیدک می‌زند.
تست ضربه (چکش لاستیکی یا افتادن از ارتفاع)
✔️ لوله اصل در برابر ضربه مستقیم نمی‌شکند.
✔️ در دمای پایین، لوله‌های بی‌کیفیت به‌راحتی می‌ترکند.
 تست برش سطحی
✔️ در برش عرضی لوله استاندارد، سطح داخلی و خارجی هم‌جنس و یکنواخت است.
 ✔️ لوله تقلبی ممکن است چند لایه رنگی با مغز متفاوت داشته باشد (نشانه استفاده از مواد بازیافتی).

3. مقایسه قیمتی لوله اصلی و تقلبی

تفاوت قیمت لزوماً نشانه سود نیست؛ گاهی خرید ارزان‌تر، ضررهای چند میلیونی در پروژه ایجاد می‌کند.

4. نکات طلایی هنگام خرید لوله پلی‌اتیلن
1. از فروشگاه یا نمایندگی رسمی خرید کنید.
2. فاکتور رسمی با ذکر برند و استاندارد بخواهید.
3. درخواست نمونه برای تست کنید.
4. از خرید لوله‌هایی با اختلاف وزن فاحش نسبت به جدول استاندارد بپرهیزید.
5. در پروژه‌های بزرگ: نتایج تست‌های آزمایشگاهی مثل Melt Flow Index یا Hydrostatic Test را بررسی کنید.

نتیجه‌گیری
لوله پلی‌اتیلن استاندارد باید هم از نظر فنی و هم ظاهری با مشخصات روز دنیا مطابقت داشته باشد. با کمی دقت در وزن، ظاهر، چاپ، و درخواست تست‌های ساده می‌توانید از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید.
اگر در انتخاب برند یا مدل خاصی تردید دارید، با یک کارشناس مشورت کنید یا از تولیدکنندگان دارای تاییدیه ملی استفاده کنید.